سنت سیمون یکی از دوازده حواری عیسی مسیح است که بهعنوان “سیمون زیلوته” شناخته میشود. این شخصیت تاریخی نه تنها نقش مهمی در دنیای مسیحیت ایفا کرده، بلکه در هنرهای دینی نیز بهشدت مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله به بررسی پیشینه، شخصیت، آموزهها، شهادت و مرگ سنت سیمون، همچنین نمادها و ویژگیهای هنری مرتبط با او میپردازد. همچنین نقش این شخصیت در گسترش دین مسیحی و تاثیر او در تاریخ مسیحیت بررسی خواهد شد.
1. پیشینه و شخصیت سنت سیمون
سنت سیمون یکی از دوازده حواری عیسی مسیح بود. او بهویژه بهعنوان “سیمون زیلوته” شناخته میشود. واژه “زیلوته” به گروهی از یهودیان اشاره دارد که به دنبال استقلال یهودیها از سلطه رومیان بودند و خواهان بازگرداندن پادشاهی یهود بودند. این گروه بهشدت مخالف سلطنت روم در سرزمینهای یهودی بودند و به دنبال ایجاد یک دولت مستقل یهودی تحت رهبری مسیح بهعنوان پادشاه بودند.
بهطور تاریخی، زیلوتهها بر این باور بودند که مسیح باید حکومتی سیاسی و مادی را برای یهودیان تأسیس کند. این احتمال وجود دارد که سیمون قبل از پیوستن به عیسی، یکی از اعضای این گروه بوده باشد. زیلوتهها در دوران خود بهعنوان یک گروه انقلابی و مخالف حکومت روم شناخته میشدند، و سیمون نیز احتمالاً پیش از پیوستن به عیسی یکی از اعضای این گروه بوده است. با این حال، با پیوستن به عیسی، سیمون به تدریج از آموزههای جدید عیسی پیروی کرده و بر پادشاهی روحانی بهجای پادشاهی سیاسی تمرکز کرد.
2. نقش سنت سیمون در انجیلها
در انجیلها، نام سنت سیمون بهطور مکرر در فهرست دوازده حواری آمده است. در انجیل متی (10:4)، از او بهعنوان یکی از دوازده حواری عیسی نام برده میشود. در انجیل مرقس (3:18) نیز اشاره به او شده است. همچنین در انجیل لوقا (6:15) و کتاب اعمال رسولان (1:13)، نام او در کنار دیگر حواریون آمده است. این اشارهها نشان میدهد که سنت سیمون یکی از افراد برجسته در حلقه نزدیکان عیسی بود.
با این حال، برخلاف دیگر حواریون نظیر پطرس یا یوحنا، سیمون در داستانهای انجیل نقش کمتری دارد و هیچ سخنرانی یا آموزه خاصی از او ذکر نشده است. این باعث شده که او در برخی از منابع دینی بهعنوان شخصیتی کمفروغتر شناخته شود.
3. تفاوت با سیمون پطرس
سیمون پطرس یکی از برجستهترین حواریون است و در انجیلها نقش بسیار مهمی دارد. او در اکثر داستانها در مرکز توجه قرار دارد و بهعنوان سنگ بنای کلیسای مسیحیت شناخته میشود. در مقایسه با پطرس، سیمون زیلوته کمتر در داستانها ظاهر میشود و نقش او بهعنوان یکی از حواریون معمولیتر است. به همین دلیل، تاریخنگاران و پژوهشگران درباره شخصیت و آثار سیمون زیلوته کمتر سخن گفتهاند، اما این بهمعنای بیاهمیتی او نیست، بلکه نشاندهنده تفاوت در میزان توجه به شخصیتهای مختلف حواریون است.
4. ویژگیها و آموزههای سنت سیمون
در انجیلها، هیچکدام از سخنان یا آموزههای خاص سنت سیمون ذکر نشده است. این میتواند به این معنا باشد که او بهعنوان یک پیرو صادق و مومن در کنار دیگر حواریون، بیشتر به وظایف مسیحی خود عمل کرده است. این ویژگی از او نشاندهنده شخصیتی است که از نظر روحانی به جایگاه خود در کنار عیسی راضی بوده و کمتر به بیان دیدگاههای شخصی خود پرداخته است.
با این حال، در طول زمان و در گسترش مسیحیت، سیمون به یکی از کسانی تبدیل شد که در ترویج و گسترش دین مسیحی در مناطق مختلف، بهویژه در آسیای صغیر و ایران، نقش مهمی ایفا کرد. این تلاشهای تبلیغاتی او موجب گسترش پیام مسیح به اقوام مختلف شد.
5. شهادت و مرگ سنت سیمون
در مورد شهادت سنت سیمون روایتهای مختلفی وجود دارد. برخی منابع بیان میکنند که او در ایران (که در آن زمان پارس نامیده میشد) به شهادت رسید. برخی دیگر از او در جزیره قبرس یا ساردیس (شهری در آسیای صغیر) سخن گفتهاند که احتمالاً به دلیل فعالیتهای تبلیغیاش در این مناطق به شهادت رسیده است. در برخی از روایتها آمده است که او بهطور مصلوب کشته شده است، اما برخی دیگر از سنگباران بهدست مخالفان مسیحیت صحبت کردهاند.
یکی از افسانههای رایج در مورد مرگ سنت سیمون، حمله کشیشان بتپرست است. بر اساس افسانه طلایی، سنت سیمون و برادرش یهودا بهدست کشیشان بتپرست در ایران با ارههای بزرگ کشته شدند. در این افسانه، شیاطین درون بتهای شهر از سر اعتراض فریاد میزنند و سنت سیمون و یهودا به این شیاطین فرمان میدهند که خود بتها را نابود کنند. کشیشان بتپرست از این کار وحشتزده میشوند و بهسوی حواریون حمله کرده و آنها را تکهتکه میکنند.
6. نمادها و ویژگیها در هنر
در هنر مسیحی، سنت سیمون معمولاً با نمادهای خاصی به تصویر کشیده میشود. اره یکی از اصلیترین ویژگیهای او در هنرهای دینی است. این نماد احتمالاً بر اساس افسانه طلایی است که به کشته شدن او با اره اشاره دارد. در برخی از نقاشیها، سیمون بهعنوان یک مرد مسن با چهرهای آرام یا در حال تدریس دیده میشود. در دیگر آثار هنری نیز، او در کنار دیگر حواریون مسیح به تصویر کشیده میشود.
در برخی از پرترهها، سیمون با شمشیری در دست به تصویر کشیده میشود که دندانههای مشابه به اره دارد. این ویژگی نیز میتواند اشاره به مرگ او با اره باشد. در برخی از فرهنگها، سیمون ممکن است با قایق نیز به تصویر کشیده شود، که احتمالاً اشاره به سفرهای او به بریتانیا دارد.
7. جشنها و مراسم
جشن سنت سیمون در تاریخهای مختلفی برگزار میشود. در کلیسای کاتولیک، جشن او در 28 اکتبر گرامی داشته میشود. در این روز، مراسم خاصی بهمنظور گرامیداشت سنت سیمون و سنت یهودا برگزار میشود. این مراسم بهعنوان فرصتی برای یادآوری فداکاریها و آموزههای این دو حواری مهم است.
8. نقش در گسترش مسیحیت
سنت سیمون بهعنوان یکی از حواریون برجسته، نقش زیادی در گسترش مسیحیت ایفا کرد. او بهویژه در آسیای صغیر و ایران فعالیتهای تبلیغی بسیاری داشت و توانست پیام مسیح را به مناطق جدیدی برساند. همانند دیگر حواریون، او نیز به ترویج آموزههای عیسی پرداخت و در این مسیر فداکاریهای زیادی انجام داد.
سنت سیمون زیلوته شخصیتی است که در تاریخ مسیحیت و هنرهای دینی بهعنوان یکی از حواریون مهم شناخته میشود. با اینکه او در انجیلها نقشی کمرنگتر نسبت به دیگر حواریون دارد، اما فعالیتهای تبلیغی او در گسترش مسیحیت و تأسیس کلیساهای جدید اهمیت زیادی داشت. شهادت او نیز در تاریخ مسیحیت یادآور فداکاریهایی است که بسیاری از حواریون و پیروان عیسی انجام دادند تا پیام مسیح را به دیگران برسانند.